สัญลักษณ์ เครื่องหมายและคำจำเพาะ
เครื่องหมาย วงเล็บสี่เหลี่ยม [ ] (Square Bracket)
วงเล็บสี่เหลี่ยม หมายความถึง มีคำอื่นทีใช้แทนกันหรืออ้างอิงถึงแหล่งอื่น
ตัวอย่าง การใช้วงเล็บสี่เหลี่ยม
A30 Leprosy [Hansen's disease]
C00.8 Overlapping lesion of lip
[See note 5 on p.182]
…………………………………………………………………………………………….
เครื่องหมายวงเล็บ ( )
เป็นเครื่องหมายแสดงว่า คำที่อยู่หน้าวงเล็บนั้น จะมีเพียงคำเดียว หรือ
มีคำที่อยู่ในวงเล็บร่วมอยู่ด้วยก็ได้ และคำในวงเล็บจะมีมากกว่า 1 คำ
ก็ได้
ตัวอย่าง
I10 Essential (primary) hypertension
Hypertension (arterial)(benign)(essential)(malignant)(primary)(systemic)
คำวินิจฉัยว่า Hypertension หรือ Essential primary hypertension หรือ
Benign systemic hypertension ก็จะได้รหัส I10 เหมือนกัน
………………………………………………………………………………………………
สัญลักษณ์ NOS ย่อมาจาก Not Otherwise Specified หมายถึง
การไม่ได้ระบุไว้ให้จำเพาะลงไป สัญลักษณ์นี้ใช้กำกับคำเรียกชื่อโรค
หรือรหัสโรคที่กำกวมไม่มีรายละเอียดที่ควรจะมี สัญลักษณ์ NOS
มักพบอยู่กับรหัสกำกวมเป็นส่วนมาก
ตัวอย่าง
A08.4 Viral intestinal infection, unspecified
Viral:
• enteritis NOS
• gastroenteritis NOS
• gastroenteropathy NOS
……………………………………………………………………………………………..
คำจำเพาะ AND ในที่นี้หมายความถึง และ/หรือ โดยมักแสดง
การรวมกันในลักษณะมีคำที่อยู่หน้าและหลัง AND จะมีทั้งสองคำ
หรือคำใดคำหนึ่งก็ได้
ตัวอย่าง
รหัส A18.0 Tuberculosis of bones and joint
อาจหมายความได้ 3 รูปแบบ คือ
Tuberculosis of bones หรือ
Tuberculosis of joint หรือ
Tuberculosis of bones and joint ก็จะได้รหัส A18.0 เหมือนกัน
…………………………………………………………………………………………..
สัญญลักษณ์ .- (จุดขีด) แปลว่ารหัสยังไม่สมบูรณ์ต้องค้นหารหัสย่อย
มาใส่เพิ่มเติมอีก เพราะสัญลักษณ์ขีดแทนตัวเลขตัวใดตัวหนึ่ง ซึ่งผู้ใช้
ต้องไปค้นหาตัวเลขที่เหมาะสมมาใส่แทนเครื่องหมายขีดนี้ โดยต้องทำการ
เปิดหาที่คำอธิบายรหัส คำอธิบายกลุ่มรหัส คำอธิบายต้นหมวด หรือ
คำอธิบายต้นบท แล้วแต่กรณี ดังตัวอย่าง J45.- และ K25.- เป็นรหัสที่
ยังไม่สมบูรณ์ต้องค้นหารหัสย่อยมาใส่เพิ่มเติมอีก
ตัวอย่าง
Psychological factors affecting physical conditions
Examples of the use of this category are:
• asthma F54 and J45.-
• gastric ulcer F54 and K25.-
รหัส J45 และ K25 เป็นรหัสไม่สมบูรณ์ หรือไม่ครบหลัก ผู้ให้รหัส
ต้องหารหัสหลักที่ 4 เพิ่ม ให้ครบเพื่อความสมบูรณ์และถูกต้อง
……………………………………………………………………………………………
See, see also, see above, see before
ให้ดูตามคำแนะนำหลังคำว่า see
ตัวอย่าง
M54 Dorsalgia
[See site code before M40]
Excludes: psychogenic dorsalgia ( F45.4 )
M54.0 Panniculitis affecting regions of neck and back
Excludes: panniculitis:
· NOS ( M79.3 )
· lupus ( L93.2 )
· relapsing [Weber-Christian] ( M35.6 )
การใช้รหัสในกลุ่ม M54 ไม่ว่าจะเป็นรหัสใดก็ตาม (M54.0 – M54.9)
ต้องให้รหัสหลักที่ 5 จากรหัสที่อยู่ก่อนรหัส M40 ด้วย
……………………………………………………………………………………….
สัญลักษณ์ † และ * เรียกว่า กริชและดอกจัน (Dagger and asterisk)
หมายถึง การให้รหัสใน 2 มุมมอง รหัสกริช หมายถึง มุมมองในแง่ของสาเหตุ
รหัสดอกจัน หมายถึง มุมมองในแง่ตำแหน่งที่เกิดโรค
ตัวอย่าง
B25.0† Cytomegaloviral pneumonitis ( J17.1*)
รหัส B25.0† เป็นมุมมองในแง่ของสาเหตุ
รหัส J17.1* เป็นมุมมองในแง่ตำแหน่งที่เกิดโรค
การให้รหัสที่มีสัญลักษณ์นี้กำกับต้องให้รหัสทั้ง 2 รหัส และให้รหัส
ที่มีสัญลักษณ์กริชกำกับเป็นรหัสโรคหลัก และให้รหัสที่มีสัญลักษณ์ดอกจัน
กำกับเป็นรหัสโรคร่วม
ถ้าเป็นรหัสการวินิจฉัยโรคร่วมหรือโรคแทรก ต้องให้ทั้ง 2 รหัส
……………………………………………………………………………………….
Include และ Exclude
Include หมายถึง ให้รวมความหมาย หรือให้ใช้ได้ ตามที่อธิบายไว้ด้วย
Exclude หมายถึง ข้อยกเว้น หรือข้อห้าม ห้ามใช้ ตามความหมายที่อธิบายไว้
ตัวอย่าง
C50 Malignant neoplasm of breast
Includes: connective tissue of breast
Excludes: skin of breast ( C43.5 , C44.5 )
กลุ่มรหัส C50 หมายถึงการเป็นเนื้องอกร้ายของเต้านม ที่รวมทั้ง
การเป็นที่เนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่เต้านมด้วย แต่ถ้าเป็นที่ผิวหนังของเต้านม
ให้ใช้รหัส C43.5 หรือ C44.5 ห้ามใช้รหัสในกลุ่ม C50
…………………………………………………………………………………………..
สัญลักษณ์อื่น เช่น }, :, ; มีความหมายเหมือนกับที่ใช้กันโดยทั่วไป
…………………………………………………………………………………………..